Jongeren en seksualiteit

Tussen de 12 en 24 jaar gaan veel jongeren fantaseren over en experimenteren met seksualiteit. Je ervaart voor het eerst seksuele opwinding, ontdekt je eigen lichaam en doet  je eerste seksuele ervaringen op met anderen. Het hebben van een spierziekte kan gevolgen hebben voor je seksuele ontwikkeling en functioneren.

Het is belangrijk om informatie en ondersteuning te krijgen over seksualiteit en intimiteit, zodat je als jongere met een spierziekte je zo optimaal mogelijk kunt ontwikkelen op seksueel vlak.  En dat is meer dan alleen leren over seks. Het gaat over ontdekken wie je bent, hoe je kunt zijn wie je wilt zijn, je leert hoe je lichaam werkt. Het gaat over verliefdheid, vriendschap, seksuele voorkeur, wensen en grenzen. Met een spierziekte als beperking kan deze seksuele zoektocht best lastig zijn. Hoe ga je hier mee om en wie kan je hierbij helpen?

Jongeren met een spierziekte hebben net als ieder andere jongere seksuele interesses en worden even vaak verliefd. Maar door je beperking ervaar je belemmeringen. Je spierziekte heeft vaak niet alleen fysieke gevolgen, maar heeft ook invloed op je gedachten en gevoelens en je relaties en interacties met anderen. Je spierziekte kan er voor zorgen dat je zelfbeeld verandert, dat je je onzeker voelt en je lichaam werkt vaak niet mee. Je kunt het gevoel hebben door je ziekte stil te staan in je seksuele ontwikkeling.

Seksualiteit is meer dan alleen seks. Het is een manier om je liefde, intimiteit en verbondenheid met een ander te uiten. Seksualiteit kan zich op verschillende manieren uiten, zoals door aanraking, woorden, gebaren, of door te kijken. Intimiteit is het gevoel van verbondenheid met een ander. Het is het gevoel dat je jezelf kunt zijn, dat je begrepen en geaccepteerd wordt. Intimiteit kan zich uiten op verschillende manieren, zoals door te praten, te lachen, te knuffelen, of door samen iets te doen.

Stap één bij al je vragen/problemen is het bespreekbaar te maken. ‘Dit is lastig, maar laat je horen’, is het advies dat Ans Mellink, maatschappelijk werker en consulent seksuele gezondheid NVVS bij Merem behandelcentra in de webcast Jong, seks, relaties en een spierziekte (2019). Hierin bespreekt zij het onderwerp seksualiteit, relaties en een spierziekte voor jongeren vanaf zestien jaar. Je kunt jouw vraag of probleem bijvoorbeeld delen met je ouders, maar ook met een zorg- of hulpverlener bij wie jij je veilig voelt.

Door je spierziekte kan je zelfbeeld een deuk oplopen. Je voelt je onzeker, ongewild en bent op zoek naar waardering en erkenning. Onthoud dat je een ziekte hebt, maar dat je niet je ziekte bent. Jij mag er zijn zoals je bent! Richt je op je sterke kanten. Dit kunnen je ogen zijn of je gevoel voor humor. Je hebt pech gehad met je spierziekte, maar je bent ook een uniek mens.

Als jongere met een spierziekte ben je vaker afhankelijk van zorg door anderen. Dit zijn vaak je ouders. Hierdoor heb je minder autonomie en privacy, wat je seksuele ontwikkeling in de weg kan zitten. Vind je het als jongere op een gegeven moment nog prettig om door je vader/moeder verzorgd te worden?

Als opvoeder wil je je kind graag helpen, maar kinderen willen ook zelf dingen uitzoeken, hiervoor moet je ze de ruimte geven. Je kunt het beste kijken naar wat je kind nodig heeft en die op alle fronten ondersteunen in het proces. Laat hen alleen op pad gaan, kijk daarbij wat je kind hier voor nodig heeft.

Meer informatie en tips over de relationele en seksuele ontwikkeling van kinderen met een lichamelijke beperking kun je onder meer vinden in de brochures op Seksueleopvoeding.info en de online Totally Sexy Gids voor Ouders in de webwinkel van Rutgers.

Terug naar: Dossier seksualiteit en spierziekten