Omgaan met verlies

Let op. Dit is een ouder bericht. Het kan zijn dat de inhoud niet meer actueel is.

17 oktober 2022 Annet Kuijsten
Laptop met daarop de lezing over rouwverlies.

Op 2 september 2022 gaf prof. dr. Em. Manu Keirse een lezing over het helpen van elkaar bij verlies. Een persoonlijk verslag en de video-opname van de lezing zijn beschikbaar.

Persoonlijk verslag, impressie van de lezing van Manu Keirse op 2 september 2022

Op 2 september gaf Manu Keirse een lezing over levend verlies en chronische rouw, dit keer speciaal voor ons: mensen die te maken hebben met een spierziekte. Manu Keirse staat wat mij betreft bekend als “goeroe”. Hij is als psycholoog en rouwspecialist al jaren met het onderwerp rouw en verlies bezig. Hij heeft een prettige manier van vertellen en boeit ons rustig 1,5 uur. Hij vertelt aan de hand van verschillende levensverhalen en situaties over rouw, levend verlies en chronische rouw.

Voor mij is belangrijk dat hij duidelijk maakt dat er niet alleen sprake is van rouw en verlies bij doodgaan, maar juist ook bij verlies van gezondheid, van een baan, van een toekomstdroom. Dit noemt hij levend verlies. Hij hekelt termen als “accepteren” en “een plekje geven”. Manu gelooft niet in rouwverwerking of acceptatie in die zin dat het een keer over is. Zolang de bron van het verlies bestaat, zullen er steeds weer terugkomende momenten van verlies, verdriet, pijn worden ervaren. Dit is een normale, gezonde reactie. Het rouwproces gaat niet voorbij en je moet dus leren je te verhouden met steeds weer nieuwe verlieservaringen. Dit is chronische rouw.

Wél benoemt Manu dat je verlies, een verlieservaring kunt overleven. Hij heeft het over rouwtaken. Bij levend verlies horen verschillende rouwtaken:

  • de realiteit onder ogen zien (waar moet je mee dealen?);
  • de emotie beleven, de pijn van het verdriet ervaren;
  • je aanpassen aan de situatie;
  • het leven oppakken, doorgaan met leven.

Zo kan een mens het verdriet doorleven en overleven. De vier taken zijn alle belangrijk, hebben geen vaste volgorde en kunnen terugkeren.
Veel mensen slaan een rouwtaak over, vermijden dit of blijven bezig met één rouwtaak.

Het levend verlies geldt ook voor de partner, de kinderen, de ouders. Voor ieder van de mensen in je leven met wie je omgaat.
De omgeving speelt hierbij ook een rol. De vraag “hoe gaat het?” zou vervangen moeten worden door “hoe gaat het vandaag?”.

Rouwtaken geven rouw-arbeid. Je kunt er actief mee bezig gaan of de taak neerleggen. Rouwen is hard werken en daar wordt je moe van.
Deze erkenning, moe worden van de chronische rouw, de emoties, het nog wel willen, maar te moe zijn om te kunnen, raakte veel aanwezigen.

In de zaal waren zo’n 50 mensen aanwezig en online 130 mensen.
Zowel vanuit de zaal als van de mensen online kwamen vragen binnen die Manu Keirse beantwoordde. Wat hij vertelde raakte mensen, in hun emotie, in hun rouwtaak.

Ik was hier aanwezig als moeder van een jongvolwassene met HSP. Hij heeft sinds kort een rolstoel om buiten te gebruiken.  En ja, ieder van ons moet steeds bijstellen, weer een rouwtaak aangaan…of vermijden. Hier aanwezig zijn was onderdeel van de rouwtaken: onder ogen zien, de emotie beleven. Van jezelf, en van de anderen. Ander verlies, andere pijn, maar wel herkenbaar.

Ik was hier ook als kaderlid van de diagnosewerkgroep. Ik werk als maatschappelijk werker en ook vanuit deze functie wil ik een tip geven.
Lees verder over het ondererp. Zoek iemand met wie je erover kunt praten, die jou kan ondersteunen met de rouwtaken. De frequentie bepaal jezelf; één keer per jaar of één keer per week. Je kunt dit gratis doen bij de POH-GGZ van je huisarts, bij maatschappelijk werk, bij mantelzorgconsulenten. Ook bij de revalidatie of het ziekenhuis kun je vragen naar een medisch maatschappelijk werker of psycholoog.

Video-opname

De presentatie van Manu Keirse is terug te zien op het Youtube-kanaal van Spierziekten Nederland. De vragen van de deelnemers zijn in verband met de gevoeligheid van het onderwerp niet opgenomen.

Bekijk de video Deze link opent in een nieuw tabblad

Laatste nieuws en ontwikkelingen

Terug naar het overzicht