Het risico van een besmetting met het coronavirus is, zeker voor mensen met een spierziekte, vermoedelijk vele malen groter dan de mogelijke bijwerkingen van een vaccinatie. Daarom is het algemene advies aan mensen met een spierziekte simpel: laat je vaccineren als er een vaccin beschikbaar komt.
Toch heersen er nog veel vragen. Mensen twijfelen over de snelheid waarmee het vaccin gemaakt is, of over de vraag of de adviezen ook gelden als je afweerremmende medicatie gebruikt. Ervaring met het coronavaccin moet voor een belangrijk gedeelte nog komen. Op basis van de informatie die nu beschikbaar is, zijn een aantal antwoorden te geven.
1. De ontwikkel- en goedkeuringsprocedures van de verschillende coronavaccins gaan veel sneller dan normaal. Zijn de vaccins daardoor nog wel betrouwbaar?
Ja, er zijn geen redenen om aan te nemen dat dit niet zo is. Het traject dat altijd bij de ontwikkeling van nieuwe middelen doorlopen wordt, wordt ook nu gevolgd, alleen overlappen de verschillende stappen elkaar nu deels in tijd. Er worden dus geen essentiële stappen overgeslagen. Daarnaast kon men bij het ontwikkelen van het coronavaccin bouwen op eerdere resultaten van onderzoek naar virussen die erg op het coronavirus lijken, zoals SARS en MERS. Ook dat heeft tijdswinst opgeleverd. Meer weten?
- In deze video van NOS op 3 worden de stappen nog eens uitgelegd.
- In de Volkskrant verscheen een duidelijk artikel over de veiligheid van coronavaccins van Maarten Keulemans (alleen toegankelijk voor Volkskrantabonnees).
- De procedure wordt ook beschreven in een wetenschappelijk artikel in het blad Nature. (Engelstalig)
- Tot slot legt het Europees medicijnagentschap (EMA) uit hoe zij de vaccins beoordelen in een aantal webinars op 11 december 2020 en 8 januari 2021 (Engelstalig).
2. Zijn er specifieke risico’s of aandachtspunten voor bepaalde diagnoses of specifieke vaccins?
Specialisten op het gebied van onderstaande diagnoses melden ons het volgende:
- CIDP– Als er een vaccinatie komt, dan zou ik die als CIDP-patiënt gauw nemen. Er is geen harde reden om het niet te doen. Zelfs als de vaccinatie het immuunsysteem zodanig zou beïnvloeden dat de CIDP erger wordt, kan dat meestal vrij goed opgevangen worden met medicatie.
- Myosits, MG, Duchenne (mensen die afweeronderdrukkende medicijnen gebruiken)– voor deze groep is er nog geen volledige informatie over de werkzaamheid en veiligheid van het vaccin. Vaccins die gebaseerd zijn op een eiwit, zijn in principe veilig voor mensen met afweerremmende medicatie. Vaccins die werken op basis van een verzwakt levend virus brengen meer risico’s met zich mee. Pas als bekend is wat voor type vaccin in Nederland beschikbaar zal komen, is hier meer over te zeggen. We hopen vroeg in het nieuwe jaar hier meer informatie over te kunnen geven.
Verder geldt: GBS kan het gevolg zijn van een infectie, zoals die in theorie ook door een vaccin op basis van een onschadelijk gemaakt virus kan worden uitgelokt. Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen dat coronavaccins de kans op het krijgen van GBS vergroten. Zie ook de website van GBS|CIDP Foundation International (Engelstalig).
3. Wanneer kom ik aan de beurt?
Op de website van NOS staan overzichten van de verschillende vaccins en welke groepen hier in welke volgorde voor in aanmerking komen. Het kan uitmaken of je in een instelling woont of niet. Rijksoverheid publiceerde op 8 december een 'aanpak eerste fase coronavaccinatie'. Daaruit blijkt dat medewerkers van verpleeghuizen, gehandicaptenzorg en thuiszorg als eerste in aanmerking komen.
4. Wat doet Spierziekten Nederland om dit proces te versnellen?
Spierziekten Nederland vindt het belangrijk dat kwetsbaren snel aan de beurt komen. Zij zijn onevenredig zwaar getroffen door de coronacrisis en leven soms al maanden in isolement om besmetting te vermijden. Samen met andere patiëntenorganisaties hebben wij hier bij de minister op aangedrongen.